Partneralimentatie na scheiding
Wat is partneralimentatie?
Na de scheiding zijn u en uw partner verplicht om financieel voor elkaar te blijven zorgen. Uw ex-partner moet bijdragen aan de kosten voor uw levensonderhoud, als u niet genoeg inkomsten heeft om van te leven. Maar dat moet alleen als uw ex daar voldoende geld voor heeft. Andersom geldt hetzelfde. Heeft uw ex-partner niet genoeg inkomsten om van te leven? Dan draagt u bij aan zij of haar kosten. Deze bijdrage noemen we partneralimentatie.
Wanneer heeft u recht op partneralimentatie?
U heeft recht op partneralimentatie als u getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had en het inkomen van uw ex-partner hoger is dan dat van u. Was uw inkomen juist hoger? Dan moet u waarschijnlijk partneralimentatie betalen.
Partneralimentatie bij een samenlevingscontract
Had u een samenlevingscontract? Dan heeft u alleen recht op partneralimentatie als dit in het samenlevingscontract staat. Heeft u dit destijds niet vastgelegd? Dan is er geen juridische verplichting voor het betalen van partneralimentatie.
Partneralimentatie bij geregistreerd partnerschap
Als u en uw ex-partner een geregistreerd partnerschap hadden, heeft de ex-partner met het laagste inkomen ook recht op partneralimentatie. De regels hiervoor zijn hetzelfde als bij een huwelijk.
Partneralimentatie bij huwelijkse voorwaarden
U heeft recht op partneralimentatie als u getrouwd was of geregistreerd als partner. Bent u niet onder (beperkte) gemeenschap van goederen getrouwd, maar onder huwelijkse voorwaarden? Ook dan heeft u recht op partneralimentatie (of bent u verplicht te betalen). Het is niet mogelijk om in de huwelijkse voorwaarden de verplichting tot partneralimentatie na een scheiding uit te sluiten. Dit mag niet volgens de wet.
De hoogte van de partneralimentatie
De hoogte van de partneralimentatie bepaalt u samen met uw partner en zet u in het echtscheidingsconvenant. Heeft u hier hulp bij nodig? Dan kunt u ook een mediator, notaris en/of advocaat inschakelen. De rechter bepaalt de hoogte van het bedrag, als u het hier niet over eens wordt met uw partner.
Raakt u of uw partner uw baan kwijt? Of gaat u of uw ex-partner meer verdienen? Dan kan de hoogte van de partneralimentatie veranderen. Een wijziging wordt altijd aan een rechter voorgelegd.
Indexering partneralimentatie
Jaarlijks wordt het bedrag dat u ontvangt of betaalt aan partneralimentatie aangepast aan de loonstijgingen. Dit wordt de indexering van alimentatie genoemd. Het indexpercentage wordt door de overheid vastgesteld.
Partneralimentatie berekenen
Hoeveel partneralimentatie u ontvangt of moet betalen hangt af van de gemaakte afspraken. Maar het maken van deze afspraken kan lastig zijn. Er zijn online verschillende tools die u kunnen helpen met partneralimentatie berekenen. Ook kunt u de hulp inschakelen van een deskundige, zoals een mediator. Een mediator berekent de partneralimentatie aan de hand van de behoefte en de draagkracht. Dus hoeveel geld heeft de ontvangende partner nodig? En welk bedrag kan de betalende partner missen?
Hoe lang moet u partneralimentatie betalen?
De regels voor partneralimentatie zijn op 1 januari 2020 veranderd. Sindsdien is de duur van partneralimentatie bepaald op de helft van de tijd die u getrouwd was. Met een maximum van vijf jaar. Duurde uw huwelijk acht jaar? Dan heeft de ontvangende ex-partner recht op vier jaar partneralimentatie.
Er gelden echter drie uitzonderingen op deze regel:
- Heeft u kinderen? Dan loopt de partneralimentatie door totdat het jongste kind twaalf jaar oud is.
- AOW (Algemene Ouderdomswet) is de volgende uitzondering. Is de partner die alimentatie ontvangt minder dan tien jaar van de AOW-gerechtigde leeftijd verwijderd? En duurde het huwelijk of geregistreerd partnerschap vijftien jaar of langer? Dan heeft de ontvangende partner recht op partneralimentatie totdat zijn of haar AOW ingaat.
- Uw leeftijd kan ook een uitzondering vormen. Bent u als ontvangende partner voor 1 januari 1970 geboren en was u minstens vijftien jaar getrouwd? En bent u daarnaast nog langer dan tien jaar van de AOW-gerechtigde leeftijd verwijderd? Dan heeft u tien jaar lang recht op partneralimentatie.
Bent u gescheiden voor 1 januari 2020?
Bent u al gescheiden en wilt u weten hoe lang u nog partneralimentatie betaalt of ontvangt? Tussen 1 juli 1994 en 1 januari 2020 golden andere regels. Als u gescheiden bent in die periode is de duur van de partneralimentatie maximaal twaalf jaar. Uitzondering daarop is weer als uw huwelijk korter duurde dan vijf jaar en u geen kinderen heeft. In dat geval loopt de partneralimentatie door voor dezelfde duur als de duur van uw huwelijk.
Bent u gescheiden voor 1 juli 1994? Toen gold partneralimentatie nog voor onbepaalde tijd. Hoe lang u partneralimentatie ontvangt of betaalt, hangt dan dus af van de afspraken die u bij uw scheiding maakte. Of wat de rechter destijds bepaalde.
Wanneer mag u stoppen met partneralimentatie betalen?
In sommige situaties kan de alimentatieplicht voortijdig vervallen. Dat gebeurt bijvoorbeeld als het inkomen van de ontvangende partner stijgt. Of als het inkomen van de betalende ex-partner daalt. U kunt dit dan samen regelen via een mediator of advocaat. Als dat niet lukt, kunt u een herberekening aanvragen bij de rechter.
Als de ontvangende ex-partner hertrouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat samenwonen, kan de situatie ook veranderen. De vaste lasten dalen dan, waardoor de financiële verhoudingen veranderen. Hierdoor vervalt de partneralimentatie mogelijk. Of wordt het bedrag verlaagd. Ook hiervoor geldt dat u dat met juridisch dienstverleners kunt regelen. Of bij de rechter, als uw ex-partner niet wil meewerken.
Partneralimentatie stopt ook wanneer één van de ex-partners overlijdt.
Als juist de betalende ex-partner een nieuwe relatie krijgt, heeft dat niet direct invloed op partneralimentatie. Wanneer zij gaan samenwonen, kan dat wel gevolgen hebben. De nieuwe partners verdelen dan de woonlasten. Daardoor houdt de ex-partner meer geld over. Dat kan leiden tot een hoger bedrag aan alimentatie na herberekening.
Niet-wijzigingsbeding in echtscheidingsconvenant
Let goed op: soms wordt in een echtscheidingsconvenant een niet-wijzigingsbeding bepaald. Dat betekent dat de partneralimentatie gelijk blijft, ongeacht de situatie of wijzigingen daarin.
Partneralimentatie en de belasting
Betaalt u partneralimentatie? Dan is dit aftrekbaar van de belasting. U mag het bedrag dat u aan alimentatie betaalt in uw aangifte inkomstenbelasting aftrekken. Als u alimentatie van uw ex-partner ontvangt, dan geeft u dit inkomen aan in uw aangifte inkomstenbelasting.
Lees meer over partneralimentatie en belasting
Partneralimentatie afkopen
Soms kunt u kiezen om partneralimentatie in één keer te betalen. Dit doet u altijd in overleg. U betaalt de partneralimentatie dan niet iedere maand, maar ineens. Dat heet afkopen. De afkoopsom zijn voor de alimentatieontvanger inkomen en moet worden opgegeven bij de aangifte inkomstenbelasting. De alimentatiebetaler kan het bedrag aftrekken bij de aangifte inkomstenbelasting.
Het nadeel aan een afkoopsom is dat de partneralimentatie niet meer kan wijzigen. Stel dat u de partneralimentatie voor een periode van tien jaar afkoopt. En uw ex gaat na twee jaar samenwonen, dan zou u (mogelijk) niet meer verplicht zijn om partneralimentatie te betalen. U heeft dan voor een periode van acht jaar teveel partneralimentatie betaalt. Dit kunt u niet terugvorderen.
Effect van partneralimentatie op uw hypotheek
Betaalt u alimentatie aan uw ex-partner? Dan ziet uw hypotheekverstrekker dit als een financiële verplichting, waardoor u minder kunt lenen. Vraag uw Zelfstandig Adviseur wat dit betekent voor uw situatie. Mogelijk zijn er kosten verbonden aan dit advies.
