Pensioen na een scheiding
Wanneer heeft u recht op pensioen van uw ex-partner?
U heeft recht op een deel van het ouderdomspensioen van uw ex-partner als u getrouwd was, een geregistreerd partnerschap of een samenlevingscontract had. Uiteraard gaat dit alleen op als uw ex-partner pensioen opbouwde. Heeft u zelf ook pensioen opgebouwd? Dan heeft uw ex-partner omgekeerd ook recht op een deel van uw ouderdomspensioen. Ex-partners hebben alleen recht op een deel van het bedrag dat tijdens hun huwelijk of partnerschap opgebouwd werd.
Uw recht op het ouderdomspensioen van uw ex-partner is vastgelegd in de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding. Deze wet geldt, tenzij u andere afspraken maakte bij uw scheiding en deze vastlegde in de echtscheidingsconvenant.
Heeft u of uw partner niet in loondienst gewerkt, maar wel pensioen opgebouwd? Hiervoor gelden dan dezelfde regels als pensioen dat wel in loondienst is opgebouwd. Heeft u voor een (aanvullend) pensioen op een andere manier gespaard, bijvoorbeeld via Aanvullend Pensioen Opbouwrekening van RegioBank? Hiervoor gelden dezelfde regels als voor uw andere bezittingen en schulden. Als u meer wilt weten over die regels, bekijk dan onze informatiepagina over scheiden met schulden.
Op het gebied van pensioen en belastingen gelden ook andere regels als u ondernemer bent. We raden u aan daarbij een financieel adviseur te raadplegen. Bijvoorbeeld een Zelfstandig Adviseur van RegioBank. Uw adviseur brengt hiervoor mogelijk wel advieskosten in rekening.
Hoeveel pensioen krijgt u van uw ex-partner?
Als mensen gaan scheiden leggen ze doorgaans afspraken vast in een echtscheidingsconvenant. Heeft u dit ook gedaan? Dan maakte u destijds misschien ook afspraken over de verdeling van uw pensioen en dat van uw ex. Als hierover geen afspraken in de echtscheidingsconvenant zijn vastgelegd, geldt de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding.
Gaat u nog scheiden? Dan kunt u ervoor kiezen om uw pensioen na de scheiding automatisch volgens de wet te verdelen. Maar u heeft ook de keuze om dit anders te doen. Hierover maakt u dan afspraken met uw partner, die u dan dus vastlegt in de convenant of echtscheidingsovereenkomst. De mogelijkheden zijn:
Verdelen in een andere verhouding
U verdeelt het pensioen in een andere verhouding. U moet deze verdeling dan doorgeven aan de pensioenuitvoerders.Pensioen splitsen
U kunt uw pensioen ook splitsen in plaats van verdelen. Het pensioen wordt dan ook over beiden verdeeld. Het verschil is dat u uw halve deel zelf in beheer krijgt in een eigen pensioenpotje bij de pensioenaanbieder. U mag hier dus zelf over beslissen. Beslissingen die uw ex maakt over zijn of haar deel hebben geen gevolgen voor uw deel.
Let op: er komt een nieuwe wet aan: de Wet pensioenverdeling bij scheiding. Binnen die wet is splitsen van het pensioen het uitgangspunt.Pensioen niet verdelen
U kunt er ook voor kiezen het pensioen helemaal niet te verdelen. Ook als u beiden uw eigen pensioen houdt, moet u dit vastleggen in de echtscheidingsconvenant.
Goed om te weten: afspraken in het echtscheidingsconvenant zijn in principe definitief. Zonder medewerking van uw ex-partner is de kans klein dat u er iets aan kunt wijzigen. Denk dus goed na voor u beslist over uw pensioen. Het is ingewikkelde materie én het gaat over grote bedragen. Het is dus verstandig u door een expert te laten adviseren. Bijvoorbeeld een Zelfstandig Adviseur van RegioBank. Uw adviseur brengt hiervoor mogelijk wel advieskosten in rekening.
Wet verevening pensioenrechten bij scheiding
Sinds 1 mei 1995 hebben we in Nederland de Wet verevening pensioenrechten. Deze wet regelt de verdeling (ofwel verevening) van het pensioen bij een echtscheiding. De wet geldt ook voor partners die hun geregistreerd partnerschap beëindigden. Volgens deze wettelijke bepaling hebben beide ex-partners recht op 50 procent van het pensioen van de ander, dat opgebouwd werd tijdens het huwelijk of partnerschap. Maar dit geldt alleen als u niet zelf andere afspraken maakte en vastlegde in de echtscheidingsconvenant.
De Wet verevening pensioenrechten bij scheiding geldt alleen voor echtparen of partners die gescheiden zijn op of na 1 mei 1995. Is dat niet van toepassing op uw situatie? Dan gelden er andere regels.
Pensioen verdelen bij scheiding na 30 april 1995
Ging u na 30 april 1995 scheiden? Dan geldt de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding. In deze wet staat dat u uw pensioen met uw ex moet verdelen als u getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had.
Pensioen verdelen bij scheiding voor 1 mei 1995
Bent u voor 1 mei 1995 gescheiden, maar na 27 november 1981? En was u getrouwd in gemeenschap van goederen? Dan valt u onder de regels van het Boon van Loon-arrest (pensioenarrest) en niet onder de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding.
Allereerst geldt het Boon van Loon-arrest alleen als u getrouwd was in gemeenschap van goederen. Als u trouwde onder huwelijkse voorwaarden geldt deze regeling niet.
Er is een ander belangrijk verschil met de Wet verevening pensioenrechten: u heeft ook recht op het pensioen dat uw ex-partner opbouwde voordat u getrouwd was.
Pensioen verdelen bij scheiding voor 27 november 1981
Voor 27 november 1981 waren er geen regels of wetten voor de verdeling van het pensioen. Bent u voor deze datum gescheiden? Dan heeft u geen recht op het pensioen van uw ex.
Neem voor meer informatie over uw situatie contact op met uw Zelfstandig Adviseur.
Bijzonder nabestaandenpensioen van uw ex-partner
Bent u gescheiden en is uw ex-partner overleden? Misschien heeft u dan recht op bijzonder nabestaandenpensioen.
Naast ouderdomspensioen, dat wordt uitgekeerd als u de pensioenleeftijd bereikt, bevat een pensioenregeling namelijk ook nabestaandenpensioen. Dat wordt uitgekeerd bij overlijden en bestaat uit partnerpensioen en wezenpensioen. Wezenpensioen is voor de kinderen van de overledene. Partnerpensioen is het deel dat de weduwe of weduwnaar ontvangt. Dit is ook wel bekend als weduwepensioen.
Na een echtscheiding komt de ex-partner in sommige gevallen nabestaandenpensioen toe. Dit heet dan bijzonder nabestaandenpensioen. Maar u heeft hier niet in alle gevallen recht op. Het is van belang om te weten welk type pensioen uw ex-partner had. Dat zit zo:
- Een pensioen op risicobasis keert alleen nabestaandenpensioen uit als iemand op moment van overlijden nog pensioen opbouwde binnen het fonds. Na een scheiding vervalt het recht van de ex-partner op nabestaandenpensioen.
- Een pensioen op opbouwbasis keert nabestaandenpensioen uit. Het doet er niet toe of de overledene nog opbouwde op het moment van overlijden. Na de echtscheiding houdt de ex-partner recht op nabestaandenpensioen.
Als uw ex een pensioen op opbouwbasis had, heeft u dus recht op bijzonder partnerpensioen, tenzij u zelf anders heeft vastgelegd in het echtscheidingsconvenant. Vaak is het bijzonder partnerpensioen een percentage van het reguliere partnerpensioen.
Als u het pensioen na de scheiding splitst, vervalt uw recht op bijzonder nabestaandenpensioen.
Pensioen na een scheiding als u wilt hertrouwen
Heeft u een nieuwe relatie en wilt u hertrouwen of uw partnerschap registreren? Dan verandert er niet veel aan uw situatie. Uw ex-partner behoudt het recht op zijn of haar deel van uw pensioen.
Had u uw pensioen niet gesplitst? Ook dan zijn er geen gevolgen voor het ouderdomspensioen. De verdeling blijft hetzelfde: u krijgt ieder uw deel van het bedrag dat uw ex tijdens uw huwelijk opbouwde.
Bijzonder nabestaandenpensioen en hertrouwen
Voor ouderdomspensioen zijn er geen gevolgen als u hertrouwt of een nieuwe partner krijgt. Voor bijzonder nabestaandenpensioen is dat anders. Als u gescheiden en hertrouwd bent, heeft zowel uw ex als uw nieuwe partner recht op een deel van het nabestaandenpensioen dat in uw pensioenregeling is opgenomen. Ieder krijgt dan het deel dat in verhouding staat met de duur van uw huwelijk.
De precieze regels verschillen per aanbieder of pensioenfonds. Neem contact op met uw pensioenverstrekker voor informatie over uw situatie.
Afzien van pensioen ex-partner
U kunt bij uw scheiding afzien van het pensioen van uw ex-partner. Of andersom. Het staat u vrij om andere afspraken te maken. Bijvoorbeeld om het pensioen helemaal niet te verdelen of te splitsen. Of om dit in een andere verhouding te doen. Als u meer inkomen had, kunt u bijvoorbeeld afzien van het pensioen van uw ex-partner, terwijl u uw pensioen andersom wel deelt. Afspraken hierover legt u vast in het echtscheidingsconvenant.
Zelf aan uw ex-partner uitbetalen
Betaalt u zelf een deel van uw pensioen aan uw ex? Of uw ex-partner aan u? Dat heeft gevolgen voor uw inkomstenbelasting. Het bedrag dat u uitbetaalt, mag u aftrekken van de inkomstenbelasting. Als u een bedrag ontvangt, geeft u dit op bij de jaarlijkse inkomstenbelasting.
Pensioenfonds op tijd informeren
Informeer ook het pensioenfonds over de afspraken. Doe dit binnen twee jaar na uw scheiding. Ook als u niet afwijkt van de wettelijke regeling. U gebruikt hiervoor het formulier van de Rijksoverheid: Mededelingsformulier in verband met verdeling van ouderdomspensioen bij scheiding.