Balans opstellen
Om overzicht te houden in uw bezittingen, schulden en uw eigen vermogen, is het belangrijk om regelmatig een balans op te stellen. De balans is onderdeel van de jaarrekening. Wij vertellen u wat een balans is, hoe u deze opstelt en hoe u tot het balanstotaal komt.
Wat is een balans?
Een balans is een overzicht van het eigen vermogen, vreemd vermogen (schulden) en de bezittingen van een bedrijf verdeeld over twee kolommen. Aan de linkerkant (de debetkant) van de balans staan de activa, oftewel de bezittingen. De rechterkant (de creditkant) van de balans bestaat uit de passiva, oftewel de schulden en het eigen vermogen. Die twee kanten moeten met elkaar in evenwicht zijn voor een balanstotaal.
Balansposten: wat staat er op een balans?
Een balans is altijd een momentopname, daarom moet de datum ook altijd op de balans staan. De activa en passiva op een balans bestaan uit een aantal vaste onderdelen.
| Activa / debet | Passiva / credit |
|---|---|
| Vaste activa | Eigen vermogen |
| Vlottende activa | Vreemd vermogen lang |
| Liquide middelen | Vreemd vermogen kort |
Activa op een balans: vast activa, vlottende activa en liquide middelen
Aan de linkerkant van de balans staan alle activa oftewel de bezittingen. De activa bestaan uit uw vaste activa, vlottende activa en liquide middelen. Liquide middelen vallen als post onder de vlottende activa, maar worden meestal los opgenomen.
- Vaste activa: investeringen zoals gebouwen, machines, transportmiddelen en uw inventaris. Deze kapitaalgoederen gaan langer dan één productieproces mee.
- Vlottende activa: middelen die u binnen één jaar of één productieproces verbruikt, zoals voorraad, debiteurenrekeningen of btw die u nog terugkrijgt.
- Liquide middelen: het saldo van uw bankrekening en uw kasgeld.
Passiva op een balans: eigen vermogen en vreemd vermogen
Op de rechterkant van de balans staan alle passiva oftewel het eigen vermogen en het vreemd vermogen (schulden). De passiva bestaan uit uw eigen vermogen, lang vreemd vermogen en kort vreemd vermogen.
- Eigen vermogen: het eigen geld dat u in uw bedrijf investeert. Het eigen vermogen van een onderneming wordt berekend door de schulden van de activa (bezittingen) af te trekken.
- Vreemd vermogen lang: langlopende schulden zoals een hypotheek op uw bedrijfspand.
- Vreemd vermogen kort: kortlopende schulden die u binnen één jaar moet betalen zoals openstaande rekeningen bij leveranciers.
Het balanstotaal
Als u de totale activa en de totale passiva optelt, moet u aan beide kanten hetzelfde balanstotaal hebben. Het bedrag aan beide kanten van de balans is altijd gelijk. Uw bezittingen moeten dus in evenwicht zijn met uw eigen vermogen en schulden voor een juist balanstotaal.
Stappenplan voor een juist balanstotaal
Zet al uw bezittingen en schulden onder elkaar.
Bereken uw eigen vermogen door uw schulden van uw bezittingen af te trekken.
Vul uw eigen vermogen in op de balans om de balans kloppend te maken.
Balans voorbeeld
In onderstaand voorbeeld van een balans is te zien hoe de activa en passiva aan beide kanten gelijk zijn.
| Debet (activa) | Credit (passiva) | ||
|---|---|---|---|
| Vaste activa | Eigen vermogen | € 100.000 | |
| - Bedrijfspand | € 100.000 | Vreemd vermogen lang | |
| - Inventaris | € 20.000 | - Bedrijfshypotheek | € 80.000 |
| Vlottende activa | Vreemd vermogen kort | ||
| - Voorraad | € 40.000 | - Crediteuren | € 30.000 |
| - Debiteuren | € 9.000 | - Rekening-courant Krediet | € 10.000 |
| Liquide middelen | |||
| - Bank | € 50.000 | ||
| - Kasgeld | € 1.000 | ||
| TOTAAL | € 220.000 | TOTAAL | € 220.000 |
Balansmutatie
Als u een nieuwe machine aanschaft, voorraad verkoopt of een (deel van) uw schuld aflost, verandert de balans. Die verandering wordt ook wel een balansmutatie genoemd. Omdat er vaak wat verandert in uw bezittingen en vermogen, hoeft u niet steeds een nieuwe balans op te maken.
Het is belangrijk dat ook de balansmutaties met elkaar in evenwicht zijn. Investeert u bijvoorbeeld in een nieuwe machine van € 10.000, dan telt u bij uw inventaris € 10.000 op en haalt u van uw eigen vermogen € 10.000, af. Zo blijft de balans aan beide kanten gelijk.
De beginbalans
Een balans is een momentopname, daarom stelt u vaak aan het begin en aan het einde van een bepaalde periode, meestal een maand een balans op. De balans die u aan het begin van een periode opstelt, heet de beginbalans of openingsbalans. Hierop vermeld u alle cijfers van het begin van de periode.
De eindbalans
Gedurende de maand verandert uw voorraad, betaalt u rekeningen en doet u misschien wel één of meerdere investeringen waardoor uw balans verandert. Daarom stelt u aan het eind van de periode ook een eindbalans op. U kunt dan de beginbalans en eindbalans met elkaar vergelijken, zodat u duidelijk het verschil ziet en u uw bedrijfsvoering voor de komende periode daarop kunt aanpassen.
Eenvoudig kengetallen berekenen
Met een balans kunt u relatief eenvoudig bepaalde kengetallen berekenen die voor uw onderneming relevant zijn, zoals liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit.
Het verschil tussen een balans en een resultatenrekening
Naast een balans maakt u voor uw onderneming vaak ook een resultatenrekening op. Een balans is een momentopname en geeft de verhouding van uw bezittingen en schulden weer. Een resultatenrekening maakt u vaak aan het einde van het jaar op waarbij u de inkomsten afzet tegen de gemaakte kosten.
Uw adviseur helpt u graag
Onze Zelfstandig Adviseurs zijn zelf ook ondernemer en weten wat er speelt in de buurt. Een fijne gesprekspartner dus om uw ondernemersdromen en zorgen mee te bespreken. Kom dus vooral langs om kennis te maken en te zien hoe zij u kunnen helpen om uw bedrijf te laten groeien.
Maak vrijblijvend een afspraak Vind een adviseur bij u in de buurt