De kosten en uitgaven van studenten

Ga jij bijna studeren, of ben je misschien net begonnen? Dan staat je een mooie periode te wachten. Maar studeren kost ook geld. Met welke kostenposten moet je rekening houden? En met welke gemiddelde uitgaven en kosten krijg je als student te maken? Op deze pagina beantwoorden we die vragen.  
Deze tekst is voor het laatst bijgewerkt in maart 2024.

De kosten van je studie  

De informatie op deze pagina gaat over kosten die bij het studentenleven horen. We hebben het dan bijvoorbeeld over boodschappen, abonnementen en verzekeringen. Maar je vraagt je misschien ook af: wat kost studeren? Wat ben je bijvoorbeeld kwijt aan collegegeld? En aan studieboeken? Voor meer info over de kosten van je studie, verwijzen we je naar onze informatiepagina over de kosten van studeren.   

De kosten van op jezelf wonen  

Ga je voor je studie op kamers? Dan krijg je te maken met de kosten die horen bij op jezelf wonen. Met de huur ben je er nog niet. Denk aan gas, water en licht. Internet. Je telefoonabonnement. En de boodschappen. De vraag wat op jezelf wonen kost, is dus helaas niet eenvoudig te beantwoorden.  

Een studentenkamer heeft een relatief lage huur, vergeleken met een studio of appartement. Vaak deel je een keuken en badkamer, waardoor je geen wasmachine, koelkast of andere dure spullen hoeft te kopen. Maar de huizenprijzen zijn hoog. Dat zie je ook terug in de prijs van huurwoningen en studentenkamers. 

Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) doet regelmatig onderzoek naar de uitgaven en inkomsten van studenten. Een gemiddelde uitwonende student is maandelijks € 426 kwijt aan huur (Nibud, 2021). 

Ga je op kamers? Bekijk onze checklist

Huurtoeslag voor studenten   

Als je op jezelf woont, heb je misschien recht op huurtoeslag. Je komt hiervoor alleen in aanmerking als je een eigen toilet, keuken en voordeur met slot hebt. Een eigen appartementje huren kan door de huurtoeslag dus voordeliger zijn dan een kamer in een studentenhuis. Dit hangt af van de hoogte van de huur van het appartement en de kamer. Het is de moeite waard om dit uit te rekenen!   

Meer over huurtoeslag

Kostgeld: kosten als je thuis woont  

Ga je voorlopig nog niet op jezelf wonen? Dat scheelt je veel geld. Niet alleen de huur die betaalt als je op kamers gaat, maar bijvoorbeeld ook boodschappen en een internetaansluiting. Misschien willen je ouders wel dat je kostgeld gaat betalen, of je doet dat al. Maar ook als je kostgeld betaalt, zijn je maandlasten waarschijnlijk lager dan die van je uitwonende studiegenoten.  

Gemiddeld is het kostgeld dat een thuiswonende student aan zijn of haar ouders betaalt € 207 (Nibud, 2021). 

Gemiddelde kosten boodschappen voor studenten  

Als je ervoor kiest om bij je ouders te wonen, bespaar je vooral op de kosten voor boodschappen. Je hoeft niet dagelijks over avondeten na te denken en kunt je lunch misschien ook wel van huis meenemen.   

Het Nibud vraagt studenten in haar onderzoek ook wat zij gemiddeld uitgeven aan boodschappen per maand. Voor uitwonende studenten is dat € 173. Studenten die thuis wonen, gaven minder uit: € 36 per maand. 

De kosten van een studenten-ov  

Ga je niet op jezelf wonen, maar pendelen in het openbaar vervoer? Als onderdeel van de studiefinanciering ontvang je van DUO ook een studenten-ov. Met het ‘studentenreisproduct’ op je studenten-ov reis je gratis of met korting in het openbaar vervoer. Het studentenreisproduct valt onder de studiefinanciering.

Je moet kiezen voor gratis reizen doordeweeks, of juist in het weekend. De rest van de tijd reis je met korting. Je krijgt 40% korting als je met je studenten-ov reist. En het leuke is dat je ook drie anderen mee kunt laten reizen met meereiskorting. Die korting is ook 40%. 

Het Nibud vraagt in haar onderzoek ook naar de gemiddelde vervoerskosten van studenten per maand. 

  • Gemiddelde vervoerskosten uitwonende studenten: € 72
  • Gemiddelde vervoerskosten thuiswonende studenten: € 84

    Verzekeringen voor studenten  

    Als je gaat studeren is het goed om na te denken over je verzekeringen. Een zorgverzekering is verplicht, maar andere verzekeringen kunnen ook handig zijn. Je wil niet voor vervelende verrassingen komen te staan. Maar denk wel goed na voor je een verzekering afsluit. Is het echt nodig? Ga eerst na wat de maandelijkse premie is. En bedenk hoe groot de kans is dat je een schade hebt die in de verzekering valt.  

    Zorgverzekering voor studenten  

    Ben je 18 jaar of ouder? Dan ben je verplicht om een zorgverzekering te hebben. Als je studeert, kun je je verzekeren via de polis van je ouders. Maar er zijn ook speciale zorgverzekeringen voor studenten. Houd voor een zorgverzekering rekening met een maandelijks bedrag van ruim € 100.  

    Meer over toeslagen voor studenten 

    Inboedelverzekering voor studenten

    Woon je op kamers, of ga je dat doen? Denk dan na over een inboedelverzekering. Voor enkele euro’s in de maand verzeker je schade door inbraak, brand of vernieling. Maar ga wel goed na of jouw spullen dit waard zijn. Heb je veel gekregen, of tweedehands gekocht? Dan is een inboedelverzekering relatief duur. Voor oude spullen krijg je soms een lage vergoeding bij schade. Al verschilt dit natuurlijk per aanbieder.  

    Aansprakelijkheidsverzekering voor studenten 

    Ook een aansprakelijkheidsverzekering is misschien handig. Deze verzekering kost ook een paar euro in de maand, en dekt schade die je per ongeluk toebrengt aan anderen. Er zijn veel speciale studentenverzekeringen die meerdere verzekeringen combineren in één pakket.  

    Je Zelfstandig Adviseur van RegioBank helpt je graag bepalen welke verzekeringen je nodig hebt. Hij of zij kan de verzekeringen ook voor je afsluiten bij de meest voordelige aanbieder voor wie de adviseur bemiddelt. Je adviseur rekent hiervoor wel advieskosten. 

    Neem contact op met je adviseur 

    Kosten van abonnementen

    Een andere terugkerende kostenpost waar je rekening mee moet houden is abonnementen. Als je op kamers gaat, bestaat de kans dat internet en tv bij de huurprijs in zit. Maar zoek dit wel even uit voor je een kamer kiest. Als je een eigen plekje gaat huren, dan is de kans groot dat internet en tv niet inbegrepen zijn. Een abonnement met tv én internet kost al gauw zeker € 40 per maand.  

    Misschien betaal je je eigen mobiele telefoonabonnement al, misschien moet je dat gaan doen. Ook je smartphone is al gauw goed voor € 30 in de maand. Maar als je lang met je toestel doet en een goed sim only-abonnement uitzoekt, kun je hier flink op besparen.   

    Tegenwoordig kun je veel diensten per maand betalen. Dat zijn dus eigenlijk ook abonnementen. Denk aan verhuurders van studieboeken, of bijvoorbeeld Swapfiets. Fijne diensten, die je op korte termijn uit de brand kunnen helpen en een hoop regelwerk schelen. Maar weet: het is meestal voordeliger om geld te sparen en spullen zélf aan te schaffen. 

    Kosten aan kleding en schoenen 

    Een volgende kostenpost om rekening mee te houden is kleding. Misschien betaal je dat al jaren zelf en weet je wat je er gemiddeld aan kwijt bent. Op kleding kun je veel besparen, maar je wilt natuurlijk ook een beetje leuk voor de dag komen! Ga naar tweedehands kledingwinkels, struin Marktplaats en apps voor tweedehands kleding af en ruil af en toe iets met een vriend of vriendin.  

    Gemiddeld geeft een uitwonende student € 53 per maand uit aan kleding en schoenen. 

    De kosten van een sport- of studentenvereniging   

    Je wilt mogelijk ook graag sporten in de stad waar je gaat studeren. Ook een sportschoolabonnement is een flinke kostenpost. Gelukkig zijn er in grote studentensteden vaak allerlei studentensportverenigingen. Daar kun je voor een klein bedrag sporten, en je leert er vaak ook nieuwe mensen kennen. Een andere optie zijn de sportfaciliteiten van de instelling waaraan je studeert. Veel universiteiten en hogescholen bieden goedkope sportabonnementen aan.  

    Als het je vooral gaat om het opdoen van contacten, kun je ook bij een studentenvereniging gaan. De kosten daarvan lopen nogal uiteen, maar je kunt uitgaan van € 75 tot € 150 per jaar voor het lidmaatschap. 

    Tip: maak een studentenbegroting van inkomsten en uitgaven 

    Verstandig met je geld omgaan begint met inzicht. Heb jij het gevoel dat je onvoldoende zicht hebt op jouw inkomsten en uitgaven? Dan is het verstandig om een begroting te maken. Het Nibud heeft een handige standaard studentenbegroting gemaakt. Alles wat jij nog moet doen is uitzoeken wat je inkomsten en uitgaven zijn en deze in de begroting zetten. 

    Naar de studentenbegroting van het Nibud 

    Icoon van een bel

    Toeslagen voor studenten 

    Er zijn naast de studiefinancieringen nog twee toeslagen voor studenten waar jij misschien recht op hebt. Dat zijn de huurtoeslag en zorgtoeslag. Voor huurtoeslag kom je alleen in aanmerking als je helemaal zelfstandig woont (dus niet op een studentenkamer). Op zorgtoeslag heb je waarschijnlijk wel recht.  

    Meer over toeslagen voor studenten

    Bespaartips voor studenten 

    Heb je een begroting gemaakt en zijn je uitgaven hoger dan je inkomsten? Of weet je zonder begroting wel dat je elke maand meer geld uitgeeft dan er inkomt? Ga dan na hoe je geld kunt besparen. Kijk goed naar klasgenoten en vrienden die studeren. Komen zij rond? Wat doen zij anders?  

    Hier een aantal bespaartips voor studenten: 

    • Doe boodschappen bij een goedkope supermarkt;
    • Zoek naar aanbiedingen, voor boodschappen en grotere uitgaven;
    • Ga na of je al die boodschappen nodig hebt en kies voor goedkopere opties;
    • Eet samen met je huisgenoten of anderen;
    • Gooi geen boodschappen weg, maar maak de restjes op;
    • Bespaar op horecakosten door je eigen eten en drinken mee te nemen;
    • Koop je studieboeken niet nieuw, maar tweedehands;
    • Koop je kleding tweedehands, of ruil met vrienden;
    • Koop je spullen tweedehands en kijk ook eens op gratisaftehalen.nl;
    • Ga na of je studentenkorting krijgt op uitgaven en claim je korting;
    • Gebruik wifi waar mogelijk en neem telefoonabonnement met minder MB’s.

    Gemiddelde uitgaven studenten 

    Op deze pagina noemden we het Studentenonderzoek van het Nibud een aantal keer. Handige informatie als je van plan bent op kamers te gaan. Wie kun je nu beter vragen wat dat kost dan studenten die zélf op kamers gingen? Hieronder een overzicht met de gemiddelde uitgaven per kostenpost.  

    Kostenpost Gemiddelde uitgaven per maand, thuiswonende studenten Gemiddelde uitgaven per maand, uitwonende studenten
    Huur n.v.t. € 426
    Kostgeld € 207 n.v.t.
    Zorgverzekering € 119 € 115
    Overige verzekeringen € 13 € 14
    Telefoon € 17 € 19
    Entertainment € 12 € 13
    Collegegeld € 189 € 200
    Andere studiekosten € 44 € 49
    Vervoer € 84 € 72
    Kleding en schoenen € 57 € 53
    Vrijetijdsuitgaven (uitgaan, vakantie) € 118 € 124
    Voeding € 36 € 173
    Persoonlijke verzoring € 31 € 36
    Diversen € 39 € 55
    Bron: gebaseerd op het Nibud Studentenonderzoek 2021.