Fiscaal partnerschap

Ga je samenwonen? Dan kan dit gevolgen hebben voor de belasting die je betaalt of terugkrijgt. Dit is het geval als je fiscaal partner of toeslagpartner bent. Wij leggen uit wat een fiscaal partner en een toeslagpartner is, wanneer dit voor je geldt en welke gevolgen dit heeft voor de belasting en toeslagen.

Deze pagina is voor het laatst aangepast in mei 2023.

Op deze pagina:

Wat is een fiscaal partner
Wanneer ben je fiscaal partner?
Wat is een toeslagpartner?
Verschil fiscaal partner en toeslagpartner?
Wanneer woon je officieel samen volgens de wet?
Zorgtoeslag en samenwonen
Samenwonen en huurtoeslag
Meer weten of samenwonen en belasting en toeslagen?

Wat is een fiscaal partner?

Als fiscaal partners kun je samen de aangifte voor inkomstenbelasting doen. Dit kan gevolgen hebben voor hoeveel je moet betalen of terugkrijgt. Ook kan fiscaal partnerschap gevolgen hebben voor de heffingskortingen. Heffingskortingen zijn kortingen op je inkomstenbelasting.

Wanneer ben je fiscaal partner?

Je bent in ieder geval fiscaal partner als je getrouwd bent of jij en je partner een geregistreerd partnerschap hebben. Let op: Ben je getrouwd en woon je apart van elkaar? Ook dan ben je fiscale partners.

Dat jij en je partner samenwonen betekent niet dat je automatisch fiscaal partner bent. Sta je ingeschreven op hetzelfde adres? Dan ben je onder meer fiscaal partner als:

Jij en je partner samen een koophuis hebben;
Jij en je partner meerderjarig zijn en een samenlevingscontract hebben afgesloten bij een notaris;
Jij en je partner samen een kind hebben;
Je het kind erkent van je partner of andersom;
Jij of je partner staat aangemeld als pensioenpartner bij een pensioenfonds;
Jij en je partner vorig jaar ook fiscale partners waren.

Op de website van de Belastingdienst staan alle voorwaarden waaraan je moet voldoen voor fiscaal partnerschap. Fiscaal partnerschap is geen keuze. Als je voldoet aan één van de voorwaarden, dan ben je fiscaal partner. Je hebt altijd maar één fiscaal partner.

Voordelen fiscaal partnerschap

De voordelen van fiscaal partnerschap hebben te maken met de aangifte van de inkomstenbelasting en schenk- en erfbelasting. Fiscale partners kunnen bepaalde inkomsten en aftrekposten onderling op een zo gunstig mogelijk manier verdelen. Uiteraard moet het gezamenlijke inkomen op 100 % uitkomen. Over een schenking of erfenis van een fiscaal partner betaal je in beginsel minder belasting.

Nadelen fiscaal partnerschap

Toeslagen kunnen lager uitvallen, omdat de Belastingdienst het inkomen van jou en jouw fiscaal partner optelt tot één inkomen. Als het gezamenlijk inkomen hoger wordt, ontvang je vaak minder toeslag. Ook mag je maar één keer de hypotheekrente aftrekken. Dit kan ongunstig zijn, als je twee koophuizen hebt. Bij een verhuizing gelden er soms wel overgangsregelingen als je tijdelijk twee koophuizen hebt.

Wat is een toeslagpartner?

Of je recht op toeslagen hebt, hangt af van je inkomen. Als je een toeslagpartner hebt, kijkt de Belastingdienst naar het gezamenlijke inkomen en meestal ook naar vermogen. Dit heeft invloed op de hoogte van de toeslagen. Check bij de Belastingdienst of je een toeslagpartner hebt.

Wanneer ben je toeslagpartner?

Je bent een toeslagpartner als:

Jij en je partner elkaars fiscale partner zijn voor de inkomstenbelasting;
Jij en je partner een samenlevingscontract hebben afgesloten;
Jij en je partner samen een kind hebben;
Jij en je partner het kind van de ander erkent;
Jij en je partner is aangemeld als pensioenpartner bij een pensioenfonds;
Jij en je partner samen een koopwoning hebben;
Jij en je partner een inwonend kind hebben dat jonger is dan 18 jaar en geen onderhuurder is;
Jij en je partner afgelopen jaar al toeslagpartners waren.

Je hebt altijd maar één toeslagpartner.

Verschil fiscaal partner en toeslagpartner?

Als je gaat samenwonen kom je de termen toeslagpartner en fiscaal partner tegen. Wat is het verschil? Als fiscaal partners kun je samen de aangifte voor inkomstenbelasting doen. Een toeslagpartner heeft invloed op of je toeslagen ontvangt en de hoogte van de toeslagen.

Wanneer woon je officieel samen volgens de wet?

Samenwonen kan met verschillende personen. Je kunt samenwonen met je partner, maar ook met andere huisgenoten. Als je samen met iemand anders op hetzelfde adres staat ingeschreven, dan woon je voor de Belastingdienst samen. Je woont bijvoorbeeld samen met je broer als hij op hetzelfde adres staat ingeschreven.

Zorgtoeslag en samenwonen

Samenwonen heeft alleen gevolgen voor je zorgtoeslag als je ook toeslagpartners bent. In dat geval keert de Belastingdienst maar aan één persoon een bedrag voor jou en je partner samen uit. Dit bedrag is vaak lager dan wat jij en je partner apart van elkaar kregen. In 2023 geldt dat bij een gezamenlijk inkomen dat hoger is dan € 48.224 de zorgtoeslag helemaal wordt stopgezet.

Samenwonen en huurtoeslag

Als je gaat samenwonen in een huurhuis, dan heeft dit gevolgen voor de huurtoeslag. Ook als je geen toeslagpartners van elkaar bent. Ontvingen jij en je partner allebei huurtoeslag? Nu krijgt alleen de persoon die op hetzelfde adres blijft wonen de huurtoeslag. Het tweede inkomen telt wel mee voor de hoogte van de huurtoeslag.

Samenwonen en toeslagen

Tip: Gaan jij en je partner samenwonen? Zoek dan goed uit welke invloed dit heeft op je toeslagen. Zo voorkom je dat je achteraf veel toeslag moet terugbetalen.

Meer weten over samenwonen en belasting en toeslagen?

Heb je nog vragen over samenwonen en de belasting en toeslagen? Je zelfstandig adviseur van RegioBank helpt je graag.

Vind mijn adviseur

Meer informatie over

Samenwonen checklist

Samenwonen en geldzaken

Partnerpensioen

Samenlevingsvormen